In een tentoonstelling in het Teylers Museum in Haarlem laat de kunstenaar David Hockney zien hoe al ver voor de uitvinding van de fotografie schilders gebruik maken van optische instrumenten, om realistisch te kunnen schilderen en om bijzondere perspectieven te realiseren.

In het Verwey Museum, ook in Haarlem, ligt op de expositie over de beeldhouwer Mari Andriessen een schriftje met tekst en een tekening van een wervel. Hij tekende die wervel na niet op de manier zoals dat gebeurt op een (para)medische opleiding zoals hieronder, maar artistieker en met diepte.

Ik probeer me voor te stellen hoe het is om een wervel na te tekenen op een van de manieren die Hockney laat zien…

Het is herfst. Er liggen kastanjes, eikels en beukenootjes op de grond. Het blad verkleurt en gaat loslaten. De tuin krijgt een ander aanzicht.

Ik heb bollen gepoot die rustig onder de grond hun tijd afwachten om in het voorjaar voor verrassingen te zorgen.

Maar de winterviolen zorgen voor kleur. Ze kijken je aan met hun gezichtjes!

Ramen lappen en stofzuigen zijn van die bezigheden, waarvan je het warm krijgt en bovendien zie je het resultaat waar je tevreden over kunt zijn. Toch weer anders dan op je mobiel kijken hoeveel stappen je gedaan hebt op een dag.

Om eenzijdigheid te voorkomen, ontstaan door bewegingsgewoonten, is het aardig om nog eens díe bewegingen te maken die een klein kind doet als voorbereiding om te gaan staan en lopen.

Van die bewegingen die we als klein kind nodig hadden om later op twee benen uit de voeten te kunnen, kan je het behoorlijk warm krijgen…

Ik zie het eenjarige meisje kruipen. Van bovenaf gezien (zie tekening) valt op hoe ze haar linkerarm naar voren plaatst en tegelijk de rechterkant van haar bekken mee naar voren neemt, het rechterbeen schuift onderdoor. Daarna hetzelfde met de andere kant. Vooral die zijwaartse bewegingen vallen op bij het vooruitkomen. En dat gaat supersnel!

Ondertussen breidt ze haar bewegingsvaardigheden uit. Staan terwijl ze zich ergens aan vasthoudt en de trap op klauteren kan ze al, maar echt lopen lukt nog niet. Ze pakt je wel graag met twee handen en zo werpt ze haar ene kant en dan de andere kant vooruit net als bij het verplaatsen van een zware kast.

Tijdens het kruipen zie je hoe ze al probeert om er een voet en een knie actief bij te betrekken, zoals bij het klauteren op de trap. Het is de voorbereiding om straks op twee benen te gaan. Maar nu gaat het kruipend nog veel makkelijker en sneller…

Er is veel te zien bij die koninklijke uitvaart in Londen! De manier hoe de kist verplaatst wordt: de dragers lopen allen met de buitenste voet tegelijk naar voren en dan de binnenvoet. De kist blijft daardoor op één hoogte. In zuidelijke landen is dat niet zo, daar lopen ze allemaal gelijk links/rechts. Je ziet dan dat de kist op en neer gaat, in tegenstelling tot wat we nu zien: rust.

Op de route Buckingham Palace naar de Westminster Hall was ook iets bijzonders te zien bij het marcheren. De passen zijn vrij klein, beweging wordt ingehouden en het hele cohort deint van links naar rechts. Het tempo suggereert rouw. 

Als er bij een vrolijker gelegenheid gemarcheerd wordt, zie je vooral de op/neergaande beweging. Het observeren van hoe verschillend het lopen kan zijn, blijft boeien en dan heb ik het nu niet over ‘the ministry of silly walks’.