Lijmen en plakken
In het cultureel supplement van de nrc van vrijdag 4 februari was er een pagina (19) aan gewijd: lijmen en plakken.
Oude beelden en reliefs zijn na jarenlang puzzelen weer tot een zichtbare eenheid geworden. Dat gebeurde in Berlijn, maar ook Laren: de verminkte denker van Rodin is weer heel.
een lijn is een punt in beweging
Dit is een uitspraak van Paul Klee, werd me pas verteld.
Hoe zit het dan met lijnen? De lijnen van die aan elkaar geplakte leeuw in Berlijn lopen niet allemaal even mooi door en toch zien we doorgaande lijnen. Leve het brein: moeiteloos plakken we gebroken lijnen en zien de leeuw. Strikt genomen zijn de lijnen doorkruist met andere lijntjes: de barsten en de groeven van de ontbrekende delen. Hetzelfde lijmen doen we bij glasinlood ramen, die zwarte stukjes zien we zonder er aanstoot aan te nemen.
Overzicht hebben, ordeningen zien, dat heeft iedere professional op z’n eigen terrein. Een boekhouder herkent de ordening in cijfers, een architect ziet een gebouw terwijl het er niet is en een fysiotherapeut herkent bewegingspatronen. Ook dat is een lijn zien in de betekenis van een punt in beweging. Mensen bewegen altijd omdat het ademen een beweging veroorzaakt. Kijk maar eens naar een slapend kind: het ligt stil en toch is het een en al beweging!
Een overeenkomst tussen een beeldend kunstenaar en een fysiotherapeut is het in verhoudingen kunnen kijken, lijnen volgen met hun ogen en er beweging in zien. Een tekenaar kan in een trefzekere lijnvoering op papier iets neerzetten wat je acuut kunt plaatsen, terwijl het een enkelvoudige lijn is.
De lijnen die de vorm van een menselijke gestalte aangeven, doen vermoeden hoe die mens zal bewegen. Een fysiotherapeut tekent dat niet meteen na, maar zal bewegingsopdrachten geven om te zien of een rechte lijn een starre rechte lijn blijft of dat die lijn misschien toch een gebogen lijn kan worden of dat een kromme lijn ook kan veranderen.
‘Gevormd en getekend door het leven’, zeggen we vast door die lijnen: punten in beweging, punten van beweging en punten van bewogen zijn.
