Op het podium van de grote zaal staat eenzaam een vleugel in het licht. Ik zit hoog op de laatste rij, de concertvleugel oogt nietig van zo ver weg.

De pianiste stapt doelbewust op het instrument af, haar beide armen bewegen mee door het vlotte tempo van haar stap: ze heeft zonder aarzeling ons, het publiek, wat te melden via haar instrument.

De zaal wordt stil. De zaal is stiller dan stil: er hangt een geconcentreerde spanning van stilte en aandacht wanneer Maria João Pires de sonate van Schubert speelt.
Zij laat de adembeweging in de muziek horen en voelen, de zaal ademt mee.
Denken gaat over in een gelukzalig voelen: ik ben er en ik ben er niet.

‘Soep tegen de kook aan houden, maar mag niet koken…’

Wat een spanning geeft dat! Alert zijn op het eerste bubbelen en dat mag dan net niet. Wat gebeurt er wanneer het vlakke oppervlak in beweging komt en enthousiast gaat bubbelen en borrelen? Het vocht verdampt en in plaats van soep ontstaat er een stevige saus. Dat kan de bedoeling zijn. Afhankelijk van wat er in je pan zit, kan de boel ook gaan schiften of de smaak verpesten bij het niet toegestane koken. (denk aan het smelten van chocola)

Niet alleen bij de menselijke beweging is subtiliteit vereist op sommige momenten, ook in de keuken kan beweging om speciale aandacht vragen!

Soep trekken van verse tomaten mag zowel tegen de kook aan zijn als heel zachtjes een beetje pruttelen gedurende de nodige uren. Hoe rijper de tomaten zijn en hoe langer het trekt, hoe lekkerder de soep. ( wel een of meer uien erbij voor de pittigheid; geen water toevoegen, het vocht komt uit de rijpe tomaten)
Geduld is hier meer aan de orde dan de kwestie van de al of niet zichtbare beweging.

Een handje geven, de handen schudden, de helpende hand, de uitgestoken hand, de reikende hand, handenwringend, handig…

Een hand geven… Vandaag is het me opgevallen hoe verschillend mensen elkaar een hand geven. Een betrokken hand, een beleefde hand, een bemoedigende hand, een dominante hand of eigenlijk is dat een naar binnengedraaide afhoudende schouderbeweging om van bovenaf de ander naar beneden drukken. Een kleffe en een slap handje, een duidelijke hand en nog heel veel meer variaties.

Handen geven informatie door zonder woorden, maar ze zeggen genoeg!

 

In de tuin heb ik een stuk kippengaas rondom de appelboom gespannen, de gekweekte lathyrusplantjes hebben een klimwandje! Mooi om te zien hoe ze eigenlijk een primitieve vorm van handjes hebben om zich vast te klampen aan het dunne ijzerdraad. Hun lengtegroei heeft behoefte aan een steuntje en zeker straks wanneer de door mij verwachte bloemenzee meer gewicht zal geven aan de tengere steeltjes en stengels.

Ons skelet is behoorlijk steviger dan dat van die lathyrusplantjes. Wij kunnen ons bovendien verplaatsen, al schieten we even wortel bij elke stap om vanuit die voet balans te vinden met een lijf wat toch heel wat langer is dan het steunvlak, het contactpunt met de grond.

We observeren kleine kinderen hoe ze hun eerste stappen maken, maar omgekeerd vraagt niemand een vijftiger:’ Kruip jij nog wel eens over de vloer? En doe je dat dan op handen en knieën of op handen en voeten?’

‘De ijzeren eeuw’ is de titel van een serie uitzendingen op de televisie, waarbij we geconfronteerd worden met vergeten achtergronden over de dagelijkse dingen van nu.

Achtergronden en geschiedenis geven een bijzonder zicht op wat er nu speelt. Ik ben nog eens gaan snuffelen in de geschiedenis van mijn beroep. Fysiotherapie is van origine een ambachtelijk vak. Zintuigen gebruiken om goed waar te nemen en vaardigheden te ontwikkelen om iemand bij te kunnen staan wanneer er lijfelijk iets aan schort en het algemeen welbevinden verstoord is. Het gaat altijd om het in beweging blijven zonder verstarring, maar ook zonder de blik op oneindig en op hol te slaan. Aandacht voor het dynamische evenwicht.
Kortom daarvoor is kennis van het menselijk lichaam en van het bewegen nodig, daarnaast de kunde hoe ermee om te gaan en de kunst om daar vooral mee te blijven spelen.

Ervaringskennis en het uitwisselen daarvan (intervisie) is een niet vaak genoemd aspect van ons beroep: het zelf aan den lijve ervaren hoe een beweging of massage aanvoelt en wat het je doet. Opvallend is dat de oorsprong van veel oefenmethoden ligt in een beperking of een ongemak van iemand (of een naaste in hun omgeving) die met succes gezocht heeft naar een manier om ermee om te gaan. Zoveel mensen zoveel inzichten, daarom nooit zo’n visie klakkeloos overnemen, maar het gebruiken om zelf je eigen methodiek te ontwikkelen en dat bij te blijven sturen.

De laatste jaren is er sprake van een geleidelijke verschuiving van het directe ambachtelijke naar de meer theoretisch/wetenschappelijke kennis. Waarom werkt iets soms wel en soms niet? Er wordt gezocht naar verklaringen. Dat is werk voor wetenschapppers. Ik ben ervan overtuigd dat het wetenschappelijk onderzoek en het ambachtelijk praktische werk elkaar aanvullen, maar dat het verschillende beroepen zijn. Vastleggen hoort niet bij bewegen in praktische zin, dan is de beweging er uit!