Kop en staart

Niet alleen een verhaal heeft een begin en een eind, ook bewegingen hebben dat.
Begint een beweging al met de gedachte om iets te gaan doen? Dat is een vraag voor neurowetenschappers en filosofen.

Vioolspelen doe je niet alleen met je vingers en je armen, alles doet mee vanaf het Fingerspitzengefühl tot in je tenen! Tussen die tenen en vingertoppen zit een heel lijf, dat in z’n geheel betrokken is om specifieke bewegingen op een bepaalde plek te doen slagen. Ook de klank- en bewegingsvoorstelling, aandacht zonder afgeleid te worden, er ‘in’ zijn!

Dat geldt niet alleen voor muziekmaken of bij het bedrijven van een sport, maar voor alles. Iedereen kent wel het gevoel dat er spontaan een diepe zucht ontsnapt als je klaar bent met het een of ander. Dan is ook de beweging naar binnen toe, de adembeweging, betrokken geweest. Een zucht geeft lucht! Er is iets losgelaten, er is ruimte en beweging van binnen in de borst- en buikholte gekomen. Er is iets volbracht!

Het ritme van golven met steeds weer die spanning tot het omslagpunt en een fractie van rust voor de spanningswisseling voor een nieuwe golf. ‘Immer gelijkend, nimmer gelijk’ volgens de definitie van ritme (Dalcrose). Zo gaat het ook met onze bewegingen. Zelfs de rechtlijnige strakke beweging met een duidelijke betekenis in een vorm gegoten, zoals het gebaar ‘halthouden’ van een verkeersagent, laat dat zien. De breedte van het gebaar gaat verder dan de lengte van zijn armen. Het andere gebaar ‘doorrijden’ is van een heel ander karakter. Dat is vooral dynamisch. Actie! Er is een omslagmoment geweest.

De overgangen bij paardrijden, van de ene gang naar een andere, zijn lastig. Ben je eenmaal in draf of in een andere gang dan vraagt dat een ander soort aandacht, namelijk hóe je paard actief in draf blijft of actief stil blijft staan, vierkant, de vier benen evenveel belast.
Dit voorbeeld kan zelfs van toepassing zijn bij het werken achter een computer. Hoe doe je handelingen die weinig afwisselend zijn? Kramp is beweging die de weg niet weet, de beweging stroomt niet meer, het stuwt, het ritme is weg, de spanning stijgt. Dat gaat op den duur pijn veroorzaken.

Stappen terug doen, letterlijk en figuurlijk, om een beweging, een handeling weer kop en staart te geven is soms een heftig proces.