Vertellen…voordracht of performance?

Een verhaaltje voor het slapen… het overblijven op school was leuk omdat we aan de lippen hingen van de juf als we onze boterhammen op hadden… de geschiedenislessen van meneer van Dijk of meneer Römelingh, docenten, die zo geanimeerd vertelden, dat je het voor je leven lang opslaat, bovendien met blijvende interesse voor geschiedenis. Later maakten de docenten anatomie tekeningen van botten en spieren op het bord, wij moesten dat natekenen. Toch werd ons beeld van botten en spieren ruimtelijk en levendig, want met het skelet erbij kregen we heel beeldend uitleg hoe dat allemaal onder de huid zit. Hoe alles ten opzichte van elkaar beweegt. Waarom spieren aan bepaalde knobbeltjes, bobbeltjes en vlakjes (met indrukwekkende namen in het latijn) van het bot vastzitten en een specifieke beweging veroorzaken.

Amerikaanse televisiedomineé’s, goeroe’s met een passie of politici op de buis. Eigenlijk hoor ik amper wat ze zeggen en moet ik alleen maar kijken naar die drukpratende figuren. Afgeleid door hun motoriek, heeft mijn oog het doorgaans drukker dan mijn oor en is er van begrip vrijwel geen sprake.

Dat soort sprekers blijven in het frontale vlak naar links en naar rechts bewegen, als gordijnen die open en dicht geschoven worden. Mannen hebben quasi nonchalant een hand in de broekzak, de andere hand toont vaak een wijzende vinger ‘opgelet!’, maar hun achterkant blijft een ‘gesloten’ rug. Reacties worden meegenomen, er wordt vriendelijk bedankt voor de interessante vraag, maar een echt antwoord komt er zelden, want dan raken ze uit hun ‘flow’. Niettemin knap om al die tekst te kunnen onthouden en het als een wolkbreuk te spuien. Professionele acteurs van het toneel doen het anders, zij bewegen zich zo dat ze contact met het publiek houden, óók met hun achterkant. Zij spelen niet alleen hun rol, ze zijn het ook. Hun personage is van alle kanten te zien, letterlijk en figuurlijk, bovendien geloofwaardig.

Er breken mooie tijden aan: debatten met oog op de verkiezingen! Nee, niet om te horen via de radio. Lekker achter de buis: kijken hoe het staat met de motoriek van al die mensen uit de Nederlandse politiek!